واتساپ با وجود محبوبیت بسیار زیاد، معایب و نقاط ضعف قابل توجهی دارد که عمدتاً حول محور حریم خصوصی، امنیت و ویژگیهای کاربردی میچرخد.
در اینجا لیستی از مهمترین معایب واتساپ آورده شده است:
۱. حریم خصوصی و امنیت
- تعلق به متا (فیسبوک): این بزرگترین نگرانی برای بسیاری از کاربران است. واتساپ فراداده (Metadata) شما مانند شماره تماس، با چه کسی و در چه زمانی چت کردهاید، مدت استفاده و اطلاعات دستگاه شما را جمعآوری میکند. این دادهها میتوانند برای هدف قرار دادن تبلیغات در پلتفرمهای دیگر متا (مانند فیسبوک و اینستاگرام) استفاده شوند.
- پشتیبانگیری در فضای ابری غیررمزگذاری شده: در حالی که خود چتها به صورت (End-to-End) رمزگذاری میشوند، پشتیبانگیری که به طور خودکار در گوگل درایو (برای اندروید) یا iCloud (برای آیفون) ذخیره میشود، رمزگذاری نشده است. این یعنی اگر کسی به حساب کلود شما دسترسی پیدا کند، میتواند تمام تاریخچه چتهای شما را بخواند.
- افشای اطلاعات برای مقامات: واتساپ میتواند در پاسخ به درخواستهای قانونی مقامات، فراداده کاربران را افشا کند.
۲. محدودیتهای فنی و کاربری
- محدودیت در سایز فایل: واتساپ برای ارسال فایلها سقف حجمی حدود ۲ گیگابایت دارد که برای ویدیوهای با کیفیت بالا یا فایلهای حجیم ممکن است کافی نباشد. همچنین کیفیت عکس و ویدیو به طور پیشفرض کاهش مییابد.
- نیاز دائمی به اینترنت: برای کار کردن به اتصال دائمی به اینترنت نیاز دارد و در مناطقی که اینترنت ضعیف است، عملکرد مطلوبی ندارد.
- اتصال به یک دستگاه: اگرچه نسخه وب و دسکتاپ دارد، اما هسته اصلی اتصال هنوز از طریق تلفن همراه شماست. اگر باتری موبایل شما تمام شود یا به اینترنت متصل نباشد، نسخه دسکتاپ نیز کار نمیکند (البته در نسخههای جدیدتر امکان اتصال چند دستگاه مستقل هم اضافه شده، اما هنوز تجربه یکپارچهای ندارد).
۳. ویژگیهای مفقود شده یا ضعیف
- فاقد ویژگیهای پیشرفته: واتساپ فاقد بسیاری از ویژگیهای رایج در رقبا است، از جمله:
- حالت مخفی (Stealth Mode): نمیتوانید وضعیت “آنلاین” خود را مخفی کنید.
- ویرایش پیام: پس از ارسال پیام، امکان ویرایش آن وجود ندارد و تنها گزینه حذف برای همه است، که آن هم تا ۱۵ دقیقه بعد ارسال فعال است.
- کانالهای broadcasts: برخلاف تلگرام، فضایی برای انتشار عمومی پیام بدون اجازه دادن به کاربران برای چت در آنجا وجود ندارد.
- رباتها (Bots): پشتیبانی بسیار محدودی از رباتها دارد که برای اتوماسیون یا ارائه خدمات مفید هستند.
۴. مسائل مربوط به رابط کاربری و تجربه کاربری
- افزایش تعداد اسپمها: به خصوص در گروههای بزرگ، دریافت پیامهای تبلیغاتی ناخواسته و کلاهبرداریهای فیشینگ رایج شده است.
- پشتیبانی محدود از تماسهای ویدیویی گروهی: اگرچه این قابلیت وجود دارد، اما از نظر تعداد کاربران همزمان و کیفیت، با برنامههای تخصصیتری مانند Jitsi Meet رقابت نمیکند.
- وابستگی به شماره تلفن: برای ساخت حساب کاربری حتماً به یک شماره تلفن فعال نیاز دارید و این امکان برای ایجاد حساب ناشناس وجود ندارد.
۵. مشکلات اجتماعی و ارتباطی
- دیدن وضعیت “دوبار تیک آبی”: این ویژگی اگرچه مفید است، اما میتواند باعث ایجاد استرس و احساس اجبار برای پاسخگویی فوری شود.
- فشار برای پاسخ فوری: به دلیل ماهیت پیامرسان فوری، انتظار میرود کاربران به سرعت به پیامها پاسخ دهند که میتواند بر سلامت روان تأثیر بگذارد.
جمعبندی
اگر حریم خصوصی، امنیت دادهها و ویژگیهای پیشرفته برای شما اولویت بالایی دارند، بهتر است به سراغ جایگزینهایی مانند SimpleX Chat برای امنیت بالا یا Telegram (تلگرام) برای ویژگیهای غنی و کانالها بروید.
@prsa
پشتیبانی فروشگاههای آنلاین در ایران، خصوصاً آنها که وبسایت ندارند، کموبیش با واتساپ است.
هم برای اینکه فیلتر نیست و هم برای اینکه نشود پیامها را دوطرفه پاک کرد.
میخواهم بگویم ابعاد فنی و فلسفی فقط یک طرف مسئلهاند. واقعیتهای بازار هم یک طرف دیگر ماجراست که از قضا بسیار بیرحم است و بیاعتنا به همهٔ این تحلیلها… .